Grensovergang Hazeldonk. Ik moet er aan denken bij het verlaten van het toilet in het restaurant in de buurt van de Tokyo Tower. De Belgisch Nederlandse grens. We kwamen terug van een reportage in Brussel, parkeerden de auto bij het wegrestaurant Hazeldonk om daar het item te monteren.

Bij het buffet stond een twintigtal Japanse toeristen dat met zorg iets te eten koos. Een dame in een geraffineerd gesneden wollen jas roerde keurend met een pollepel door een pan tomatensoep, maakte een opmerking tegen een reisgenote en koos uiteindelijk voor de met noten bestrooide appeltaart. Een goede keus. De appeltaart van deze restaurantketen is mijn favoriet. Bij de research voor Het Boschhuis in het Nationaal Archief stelde ik mijzelf altijd de grote cappuccino met die appeltaart in het vooruitzicht. Als ik minimaal twee dossiers had doorgewerkt. Dat hielp altijd. Ook bij het doorwerken van de meest schokkende getuigenverklaring.

Enkelen uit de groep stelden het eten nog even uit en vertrokken naar de toiletgroep. En nu, in Tokio, schaam ik me plaatsvervangend voor wat ze daar in Hazeldonk hebben aangetroffen. Een smoezelige wc en vloer, geen plek om de tas even neer te zetten. Wat zullen ze verlangd hebben naar de toiletgroep thuis. Altijd met een bidet dat je bovendien op `spray’ kunt zetten, met een waterstraal die in kracht variabel is. Soms hoor je naast je een beekje klateren. Dan heeft de w.c. de extra mogelijkheid ongewenste geluiden te overstemmen. Of je treft in de hoek een uitklapbaar zitje. Om gedurende de toiletgang even het kind te plaatsen. En natuurlijk heeft iedere wc waarschuwingsbordjes. Dat je de verwarming van de bril uit moet schakelen als kinderen die gebruiken. Want voor je het weet moeten ze op de blaren zitten.