Edith Auerbach ( 1899-1994)
A Life in Pictures
It is a gift that I cherish. What seemed to be a disaster turned out to be a blessing.
Something incredible, something I thought impossible.
My book about the Jewish artist Edith Auerbach (Cologne 1899-Paris 1994) had been in the shops for months and the retrospective exhibition in Museum Belvédère had already ended. But then, someone came forward…
(The basis of my book* and the exhibition were the paintings, drawings and the handful of documents that were found in Paris and became the property of the Dutch art collector Michiel Levit.)
I received an email from a French art historian named Bruno Chenique.
He informed me that in the summer of 1994 he discovered a trunk with documents, letters, photos and a few drawings by an unknown female artist on a Paris flea book market. Although, as an art student, acquiring it would overencumber him physically and financially, he decided, in spite of the collection’s sheer size and weight, to save the paper heritage of the unknown woman by using his last savings. Since then, the collection has always moved with him.
I traveled to France with the fear that the image I sketched of Auerbach was incorrect and I would only be able to scratch the surface of the archive. However, to my great relief, dr. Chenique gave me all the time and space to research and record the collection. With immense joy, I found the talented and multifaceted woman I described in my book and imagination. What laid on my desk in Reims gave me an intimate reunion with someone I knew and now finally stood in front of me.
The pictures of when her mom was still young. The women and men she liked and loved. The school pictures with her childhood friends in Cologne. Holiday pictures of her parents in happy times. The documentary-like pictures she made of her parents in their old house of Cologne, the house that later was confiscated by the Nazis. The slow and fast unrooting of the cohesion and happiness of family life after Europe descended into violence and war. Her wide knowledge and skill in a multitude of art disciplines. Receiving recoqnition and praise before the war by a world renowned painter. The pictures of her in the Gurs concentration camp. Letters, showing her desperate attempts to escape to the United States.
These things made her and her life so much more tangible than I ever imagined it could be.
There she is, in letters and photos. The little girl, with the white socks, looking at the world with a sharp eye and the elderly lady with a long and eventful life behind her.
It is with great pleasure that I show you some photographs from the ‘Collection Bruno Chenique’.
Dr. Bruno Chenique gave me permission to publish photos and documents from his collection (the Collection Bruno Chenique) Provided that the rights rest with him. Reproduction of the images is only permitted with his permission.
*Tekenares van Montparnasse Het eigenzinnige kunstenaarsleven van Edith Auerbach.
Pauline Broekema (De Arbeiderspers, Amsterdam 2020) ISBN 978 90 295 4163 3
Edith Auerbach ( 1899-1994)
A Life in Pictures
Het is een geschenk dat ik koester. Wat een ramp leek te zijn, bleek een geluk.
Iets ongelofelijks, iets dat ik voor onmogelijk had gehouden.
Mijn boek over de joodse kunstenares Edith Auerbach (Keulen 1899-Parijs 1994) lag al maanden in de winkels en de overzichtstentoonstelling in Museum Belvédère was reeds voorbij toen die mail kwam van de Franse kunsthistoricus Bruno Chenique.
(De basis van mijn boek en de expositie vormden de schilderijen, tekeningen en het handjevol documenten die in Parijs waren gevonden en eigendom werden van de Nederlandse kunstverzamelaar Michiel Levit.)
Hutkoffer
Chenique had in de zomer van 1994 op een Parijse boekenmarkt een hutkoffer aangetroffen met documenten, brieven, foto’s en enkele tekeningen van een onbekende kunstenares. Hij -toen nog student kunstgeschiedenis- besloot het papieren leven van de vrouw te redden. Van zijn laatste spaarcenten kocht hij het archief. Dat is sindsdien steeds met hem meeverhuisd.
Naar Frankrijk
Ik reisde af naar Frankrijk. Met lood in de schoenen. Bang dat het door mij geschetste beeld van Auerbach niet klopte. Chenique schonk mij alle tijd en ruimte om de collectie te onderzoeken en vast te leggen. Tot mijn opluchting vond ik dezelfde veelzijdige, getalenteerde vrouw terug die ik beschrijf in mijn boek.
Al haar facetten
Dat wat op mijn werktafel in Reims aan foto’s en documenten lag illustreerde als het ware mijn “Tekenares van Montparnasse”. Daar was ze zomaar, in al haar facetten. Ik maakte nader kennis met haar familie. Met haar vrienden. De ijver waarmee ze werkte. Ontdekte die kroon op haar werk, na een middag tekenen in het café, toen een wereldberoemde schilder haar uitbundig complimenteerde.
Foto’s
Ze gunde me een blik in haar atelier. Ik was onder de indruk van haar foto’s, gemaakt op haar reizen, of thuis in Parijs en die bijna documentaire reeks die ze in de jaren dertig in Keulen maakte van haar ouders. Alsof ze wilde vastleggen wat bijna was geweest. Geliefden kregen een gezicht. Zelfs de weinige bezittingen die ze tijdens de bezettingen met zich had meegedragen lagen voor me. Daar was ze, in brieven en foto’s. Het kleine meisje, met de witte sokjes die met een nieuwsgierige blik de wereld inkijkt tot de dame op leeftijd met een lang en bewogen leven achter de rug.
Dr. Bruno Chenique gaf mij toestemming foto’s en documenten uit zijn collectie, de “Collection Bruno Chenique” te publiceren. Met dien verstande dat de rechten bij hem berusten. Overname van het beeldmateriaal is alleen na zijn toestemming toegestaan.
Hieronder toon ik enkele -nooit eerder gepubliceerde- foto’s uit de Collection Bruno Chenique